Beschrijving:
In 1904 werd in Melle een terrein aangekocht om het eerste paviljoenencomplex te bouwen ter vervanging van het verouderde St.-Jozefshuis. De bouwwerken startten in 1905 en duurden tot 1911. Dezelfde plannen werden later gebruikt voor het bouwen van instellingen in Venray (NL) en St.-Servais (Namen).
Op 23 maart 1908 namen de eerste zusters hun intrek in Caritas en op 15 mei van datzelfde jaar verleende een ministerieel besluit de toelating tot het openen van "een gesticht voor betalende en behoeftige krankzinnige vrouwen".
Het St.-Jozefshuis en het Maison de Santé sloten op 1 juli 1908 definitief hun deuren. Door de sanering van dit stadsgedeelte verdween de Korte Violettenstraat. Verschillende leien, waaronder de Oude Houtlei en de Violettenlei, werden gedempt en maakten plaats voor nieuwe straten. Het St.-Jozefshuis diende men te situeren ongeveer op de plaats waar nu de Gebroeders Van De Veldestraat loopt.
Zoals vermeld was Caritas te Melle de eerste instelling in ons land gebouwd volgens het "paviljoenensysteem". Men stapte hiermee af van de vroegere massieve complexen (b.v. het Guislaininstituut) en introduceerde een nieuw type instelling, gebaseerd op een strikte plattegrond en bestaande uit losstaande gebouwen waarbinnen de patiënten per categorie ondergebracht werden. Er werd ondermeer een onderscheid gemaakt tussen de ‘observatieafdeling’, de paviljoenen voor ‘rustige’, ‘half onrustige’ en die voor ‘onrustige’ zieken. Tevens werden de betalende zieken ondergebracht in andere gebouwen dan diegenen die niet over de financiële mogelijkheden beschikten om hun verblijf te betalen.
Het 'asiel Caritas' gold in de beginjaren als een modelinstelling. Het patiëntenaantal steeg gestaag en zou op een bepaald moment zelfs de kaap van 1.000 overschrijden. Nieuwe behandelingstechnieken werden ingevoerd. Aan te stippen valt het grote belang dat gehecht werd aan de zogeheten "arbeidstherapie". Neuroleptica werden vanaf 1952 aangewend in de behandeling.
Vanaf de jaren ’70 ontstonden ingrijpende veranderingen: niet-religieuzen kregen beleidsfuncties en het personeelsbestand werd gevoelig uitgebreid.
Een groot deel van de archieven van PC Caritas wordt momenteel bewaard in het Erfgoedhuis - Zusters van Liefde te Gent.